آنان که بهائيت را مانند يکي از احزاب سياسي معرفي ميکنند سخن به گزاف نگفته اند ، تشکيلات اداري بهائيت درست مانند يک سازمان سياسي به کنترل اعضا و نيروهاي طرفدار خود پرداخته و در فرصت هاي مناسب بهره خود را از آنها برمي گيرد .
ساختار تشکیلات بهائيت بسیار پیچیده است ومبتنی بر اطاعت بیچون چرا و تأکید بر اطاعت و پیروی محض ، نقض که به عنوان مهم ترین گناه محسوب میشود اتهام کسی است که سر از فرامین تشکیلات بر تابد و این گناه مجازات سختی در پی دارد (1)و این خود روشن کننده ماهیت استبدادی ، ضد دموکراسی و معارض با آزادی تشکیلات بهائیت است
بهائیان معتقدند که بر اساس کتاب اقدس( ام الکتاب بهاءالله )بهائيت بايد به صورت تشکيلاتي وسازماني اداره شود لازم به ذکر است حکم کتاب اقدس به هیچ وجه ناظر به یک تشکیلات جهانی نیست و تنها از بیوت عدل محلی سخن به میان آمده است تنها منشاء این تشکیلات الواح وصایای عبدالبهاء است که در آنجا بیت العدل اعظم جهانی مورد توجه قرار گرفته است و البته عبدالبها بنا به گفته خودش حق تشریع ندارد کتاب اقدس بهاءالله و هيئتي مرکب از نه نفر سرپرستي فرقه را برعهده داشته باشند
بيت العدل
ميرزا حسينعلي در کتاب اقدس دستور تشکيل بيت العدل را صادر کرده و مينويسد :
قد کتب اللّه علي کلّ مدينة ان يجعلوا فيها بيت العدل و يجتمعَ فيها النّفوُس علي عدد البهآء (2)
وخدا وند مقرر کرد تا در هر شهري بيت العدلي تأسيس گشته و افرادي به تعداد عدد بها در آن (براي انجام امورات جار ي بهائيان ) جمع شوند
وي در توقيع مورخه سوم شهر البهاء ٢٣ مارس درباره علت تأسيس و اعلام وظايف و حدود اختيارات اعضاي بيت العدل ميگويد :
امور ملّت معلّق است برجال بيت عدل الهي .......... چونکه هر روز را امري و هر حين را حکمي مقتضي ، لذا امور بوزراي بيت عدل راجع تا آنچه را مصلحت وقت دانند معمول دارند ......ايشان ملهمند بالهامات غيبي الهي ، بر کلّ اطاعت لازم امور سياسيّه کلّ راجع است به بيت العدل و عبادات بما انزله اللّه في الکتاب .(3)
بيت العدل مسئوليت امور روحاني و اداري جامعه بينالمللي بهائي را بر عهده دارد که مسئوليت حفظ اماکن و ساير املاک بهائي در عکا وحيفارا نيز بر عهده دارد .
اين تشکل از سوي بنيانگذار اين فرقه ، بعنوان نهادي با توانائي تشريع در امورات غير عبادي تعيين گرديده است بهاءالله به بيت العدل اختيار دادهاست که در مواردي که کتب وآثار بهائي ذکرشان را ننموده قوانيني وضع نمايداين مجمع از نه نفر تشکيل شده است که هر پنج سال يکبار از طرف جميع اعضاء محافل ملّي بهائيان جهان انتخاب ميشود.و البته به ضرورت و صلاحديد ممکن است تعداد افزايش يابد اما کاسته نميشود
واحدهاي سازماني بيت العدل از دار التبليغ بين المللي شروع ، و به هيئت ها و لجنه هاي محلي ختم ميگردد بالاترين مرجع تصميمي گيري بيت العدل ، دار التبيليغ بين المللي است علاوه بر دار التبليغ واحدهاي دار الآثار، هيأت مهاجرين ، دفتر بين المللي بهائي ، دارالآثار بين المللي بهائي با شرح وظايف مخصوص مستقيماً زير نظر بيت العدل اداي وظيفه ميکنند
علاوه بر محافل ملي و محلي ، هيأتها ولجنه ها از ديگر واحدهاي سازماني بيت العدلند که زير نظر محفل ملي و محلي ، و متناسب با نيازها و ضرورتهاي ملي و منطقه اي بهائيان تأسيس مي گردند و هر هيأت و لجنه در حوزه تعريف شده اي فعاليت ميکند در واقع ملموسترين واحد سازماني براي آحاد بهائي هيأتها ، لجنه ها و محافل محلي اند اين واحد ها بر کليه فعاليت هاي اجتماعي فردي و احوال شخصي بهائيان نظارت و اشراف کامل دارد
اولين انتخابات بيت العدل در سال ۱۹۶۳ و آخرين انتخابات در سال ۲۰13 برگزار گرديدهاست.محل بيتالعدل اعظم در اسرائيل در شهر حيفا برفراز کوه کرمل است. بهاءالله در سال ۱۸۹۰، حدود ۶۰ سال قبل از ايجاد دولت اسرائيل، دريکي از الواحش به نام لوح کرمل، در حالي که به اجبار امپراتوري عثماني، حکومت وقت، در اين محل در تبعيد بود، اين مکان را براي استقرار مراکز اداري و روحاني بهائي انتخاب کرد.تشکيل بيت العدل فصل جديدي در تاريخ بهائيت است.
اوّلين حاکم بر نهاد رهبري بهائي در حيفا شخص بهاءاللّه بود و و پس از وي پسر ارشدش عباس افندي که نزد بهائيان به مرکز ميثاق و از سوي خودش ملقب به عبدالبهاء بود بر اريکه قدرت تکيه زد و قرار بود که بعد از وي محمد علي برادرش رياست بهائيان را بر عهده داشته باشد اما بعلت بروز اختلافات شديد که منجر به تکفير و تفسيق برادران از سوي يکديگر گرديد اين اتفاق نيفتاد و نيز بعلت آنکه عبدالبها فاقد فرزند ذکور بود نوه دختريش شوقي افندي با عنوان ولي امرالله رهبري بهائيان را عهده دار شد وتمام الواح واحکام بدست رهبران صادر و به بهائيان جهان واصل ميشد اما بعد از درگذشت شوقي افندي تا شش سال سازمان بين المللي ايادي به عنوان جنين بيت العدل اعظم به رتق وفتق امور بهائيان جهان مي پرداخت و از سال 1953 که بيت العدل اعظم تأسيس شدو هدايت جامعه بهائي توسط 9 گروه نه نفره اي که منتخب بهائيان سراسر جهانند انجام مي پذيرد طبق گفته هاي بهاءاللّه و عبدالبهاء قوانيني که بيت العدل اعظم تشريع ميکند همان اعتبار و صلاحيّت آثار آنان را دارد با اين تفاوت که بيت العدل اعظم مختار است که چون مقتضيات زمان ايجاب نمايد آنچه را خود تشريع نموده تعديل يا لغو نمايد. وليکن قوانيني که در آثار بهاءالله و عبدالبها آمدهاست قابل تغيير نيست.
عبدالبهاء ميگويد:
هر امري که در آثار رهبران نخستين بهائي نباشد راجع بيت العدل عمومي است و آنچه به اتفاق و يا به اکثريت آراءاعضاي بيت العدل تحقق يابد همان حق و مرادالله است.
تفسير متون و آثار بهاءالله، عبدالبهاء و شوقي افندي و توضيح مسائل مبهمه.
تشريع قوانين و احکام غير منصوصه به مقتضاي زمان.
اداره امور جامعه بهائيان در سراسر دنيا.
ايجاد موسسات تبليغي و اعلان و انتشار و تبليغ بهائيت و ترويج مصالح بهائيان
سرکوب اختلافات به وجود آمده در جامعه بهائي (4)
نکته ديگر انکه طبق قوانين کتاب اقدس فقط مردان ميتوانند عضو بيتالعدل اعظم باشند.مقر بيتالعدل در شهر حيفاي اسرائيل در کوه کرمل است. بهاءالله در سال ۱۸۹۰ در لوح کرمل، کوه کرمل را براي ساختمان مرقد و مدفن استخوانهاي باب و هم چنين مقر بيتالعدل انتخاب نمود (5)
پی نوشت :
1- عبدالبهاء در لوح عمومی امريکا :".... جمال مبارک در جميع الواح و رسايل احبّای ثابت را از مجالست و معاشرت ناقضان عهد باب (که به بهاءالله نپیوستند)منع فرمود که نفسی نزديکی به آنان نکند زيرا نَفَسشان مانند سَمِّ ثُعبان ميماند فوراً هلاک ميکند. گنجینه حدود و احکام ص ۴۵٠
2- اقدس بند ۳۰ ص ٢١۴
3- حسينعلي نوري آيات الهي جلد اوّل - لجنهء نشر آثار امري بلسان فارسي و عربي- لانگنهاين _ آلمان ١٤٨ - بديع، ص3.
4- ارکان نظم بديع، صفحات ۳۲۱ -۳۲۰
5- در جستجوی حقیقت علیرضا روزبهانی ص ۱۱۵